Waterkwaliteit

Water geschikt maken voor aquarium

Als we de literatuur napluizen over aquariumwater, dan leren we al snel dat ons leidingwater niet erg aquariumvriendelijk is. Tja, en dan begin je als beginnend aquariaan even met de wenkbrauwen te fronzen. Want juist dat leidingwater is toch de basis waarmee gestart wordt om een gezond biologisch evenwicht in het aquarium te creëren. O [aquarium, underwater, water, sea, fish, beautiful, wallpaper, wallpapers] mdat ons oppervlaktewater niet deugt door de milieuvervuiling zijn het de waterzuiveringsbedrijven die er voor zorgdragen dat het voor de consument toch goed bruikbaar is. Echter, de voor het aquarium belangrijke stoffen, zoals koolzuur, ijzer en mangaan, gaan door deze zuiveringsmethode verloren.

Ook de PH (zuurgraad) heeft vaak een alkalische waarde die ver boven de 8 zit. Natuurlijk zal de kwaliteit van het leidingwater per gemeente kunnen verschillen. Gezuiverd oppervlaktewater van bijvoorbeeld Rijn en Maas en het duinwater smaakt verschillend. Tevens heeft bronwater weer totaal andere waarden.

Voor het gebruik in ons aquarium zullen we toch echt een paar handelingen moeten  verichten om het geschikt te maken voor onze vissen en planten.
Een van die trucs is het gebruik van osmosewater, dat verkregen wordt door het onder druk door een osmosemembraan te persen. Gedistilleerd of gedemineraliseerd water wordt ook wel toegepast.  Toch blijft het een beetje puzzelen hoeveel men hiervan moet toepassen. Bij onze vereniging is er standaard een voorraad osmosewater aanwezig en verkrijgbaar.
 

Nitraat, fosfaat en chloor

Vroeger zaten er nog meer bruikbare stoffen in ons drinkwater, zoals nitraat en fosfaat en wat spoorelementen. Deze zijn er nog wel maar in veel mindere mate. In een ruim ingericht aquarium met een weelderige plantengroei zullen we het tegenwoordig zelf aan ons aquarium moeten toevoegen. Ook chloor (bacteriëndodend) was vroeger in het leidingwater aanwezig, maar dat kon door flink door te luchten worden verwijderd.  Om het water te kunnen meten zijn de technieken sterk verbeterd, enkele merken testsets mogen als redelijk betrouwbaar worden geacht. Waterwaarden zoals fosfaat (PO4), nitraat (KNO3), KH (carbonaathardheid) en de pH-waarde zijn de belangrijkste parameters. De pH-waarde geeft de zuurtegraad aan in welke verhouding zuren en logen in het water aanwezig zijn.

Toevoegen van koolzuur

Om invloed te hebben (en te houden) op de pH-waarde is het toevoegen van koolzuur door middel van een CO2-installatie met of zonder pH-controller een ideaal hulpmiddel. Het filteren over turf kan een gunstig effect hebben, net als het gebruik van eikenextract, maar voorzichtigheid is dan geboden. Een plotseling veranderde zuurtegraad kan ook een negatief effect hebben op de gezondheid van vissen en planten.
Tevens zal de lichtintensiteit afnemen door het gebruik van turf (bruin water).

Hardheid van het water

De totale hardheid (GH) is ook van belang, net als de geleidbaarheid (microsiemens). De aanwezigheid van Calcium (Ca) en Magnesium (Mg) - de belangrijkste voedingsbronnen voor onze planten en dieren - bepalen de hardheid van het water. 0 tot 4 GH kunnen we beschouwen als zeer zacht, 4-8 zacht, 8-12 middelhard en 12-30 hard. Gemiddeld wordt door de waterleidingsbedrijven ongeveer 125 microsiemens aangeboden bij 20 graden Celsius. 1 GH is ongeveer 45 microsiemens.


IJzergehalte meten

Ook het ijzergehalte (FE) wordt wel gemeten - als de koppen van de planten zichtbaar gelig worden is een gebrek aan ijzer vaak de oorzaak. Een sterk verhoogd nitrietgehalte (NO2) in een pas opgestart aquarium is vaak de oorzaak van problemen, mede omdat er nog geen nitrificerende bacteriën (nitrosomonas) aanwezig zijn om dit om te zetten in nitraat. Een te snel aangeschaft visbestand kan dit alleen maar verergeren.

De bak opstarten met een gedeelte osmosewater is een prima optie. Zeker in combinatie met een filter (of alleen de inhoud) van een gezonde bak wordt het bijna een succes. Het toevoegen van  filter/ bacterieenstarter is dan niet handig omdat deze de (nitrosomonas) wil vervangen. Wel prettig is, dat men er veel eerder vissen in kan doen.

Het eiwitdeel ammonium (NH4+) dat door de vissen wordt afgegeven, wordt weer gebruikt als plantenmest. Bij een te hoge pH-waarde van boven de 8 kan ammonium overgaan in ammoniak dat giftig is voor de vissen (bij constatering water verversen).

Let op dat ook een nitrietwaarde van 1.0 mg/l al dodelijk is voor de vissen. Een goede nitraatwaarde (NO3) ligt rond de 10 mg/l, tot uiterlijk 40 mg/l is nog net toelaatbaar, daarna moeten je toch echt water gaan verversen. Een fosfaatwaarde (PO4) van 0,25 mg/l  is een veilig streven voor onze aquaria. Door het voeren van diepvries- en ander visvoer wordt dit redelijk op pijl gehouden. Mocht deze waarde te laag worden door een intensive waterverversing, dan wordt er wat K2H/PO4 (kaliumfosfaat) toegevoegd.

Pas op met wijzigingen in je aquarium!

Een van de belangrijkste oorzaken van het falen van het biologische evenwicht in een aquarium zijn de wijzigingen die door de liefhebber zelf zijn veroorzaakt. Met wijzigingen bedoelen we: veranderingen van lichtbron, verhoogd of verminderd visbestand, watersamenstelling, voergewoonten, temperatuur, zuurstofgebrek (door vermindering plantenbestand), verandering van filterinhoud en gebruik van chemicaliën. Ook is het wel of niet gebruiken van CO2 van belang.

Een mogelijke verstoring kan ook veroorzaakt worden door de aanwezigheid van koper. Koper (CU2+), veroorzaakt door het gebruik van medicamenten tegen visziekten of via transport door koperen waterleidingen. Bij zacht en zuur water kan koper giftig zijn.

Probeer voor je aquarium onderstaande waterwaardes te handhaven.

GH tussen de 8 en10
KH tussen de 5 en 6
pH zit rond de 6.8
NO3 tussen de 5 en 10 mg/l
PO4 rond de 0.25 mg/l